Trung Quốc là quốc gia tiêu thụ sầu riêng lớn nhất thế giới, với lượng nhập khẩu hàng năm hơn 1,4 triệu tấn. Để đáp ứng nhu cầu trong nước, những năm gần đây, Trung Quốc đã nghiên cứu trồng thành công sầu riêng thương mại, với diện tích và sản lượng ngày càng tăng.

Danh sách vùng trồng và cơ sở đóng gói sầu riêng được Trung Quốc phê duyệt

Ngày 24/01/2024, Tổng Cục hải quan Trung Quốc (GACC) đã công bố 708 vùng trồng và 168 cơ sở đóng gói sầu riêng của Việt Nam được phép xuất khẩu sang Trung Quốc. Danh sách này cũng đã được đăng tải trên website của GACC:

Mỗi kg sầu riêng Musang King được các nhà vườn bán giá 80.000-100.000 đồng, giảm tới 70% so với năm ngoái và thấp nhất từ trước đến nay.

Trồng một ha sầu riêng Musang King tại Đăk Lăk, chị Mai cho biết vụ năm nay rất thất vọng vì chỉ bán được 100.000 đồng một kg, rẻ hơn cả giá Monthong loại 1.

"Các năm trước, giống sầu riêng 'ngon nhất thế giới' này được thương lái săn lùng và đặt cọc với giá 250.000-300.000 đồng một kg và bán lẻ 500.000-700.000 đồng, nay chúng chỉ bán được cho các đầu mối nhỏ lẻ", chị nói.

Theo chị Mai, nếu trồng giống Monthong, một ha cho thu hoạch 10-20 tấn (tùy năm tuổi), Musang King sản lượng chỉ bằng một nửa, vì trái nhỏ. "Loại này đa phần có trọng lượng 1-1,5 kg nên khó bán giá cao", chị cho hay.

Vừa đốn 200 gốc sầu riêng Musang King ở Tiền Giang, anh Hà cho biết mục đích để thay đổi cây giống khác. Theo anh, giống sầu riêng này trồng ở miền Tây không thuận lợi, năng suất thấp. Do đó, trải qua 6 năm canh tác, anh lỗ 6 tỷ đồng.

"Từ đầu vụ đến nay, Musang King tại vườn tôi bán giá chỉ 80.000 đồng một kg, thấp nhất trong các loại sầu riêng đã canh tác", anh bộc bạch.

Trên thị trường, Ri 6 hiện có giá bán tại vườn là 55.000-80.000 đồng một kg, Monthong 60.000-100.000 đồng, Musang King 70.000-100.000 đồng một kg.

Musang King được rao bán tại chợ đầu mối sỉ sầu riêng. Ảnh: Vựa sầu riêng miền Tây

Theo giới buôn, Musang King trồng tại Việt Nam giá giảm mạnh do chất lượng thấp, phần thịt ngọt gắt và dễ ngán. Trong khi đó, sầu giống Thái và Ri 6 quả đồng đều, được khách ưa chuộng. Vì vậy, để bán được hàng Musang King, các đầu mối phải hạ giá bằng với các giống khác, thậm chí thấp hơn nếu mẫu mã kém.

Ông Đặng Mạnh Khương, đầu mối chuyên bán sầu riêng ở Cần Thơ, cho biết giá Musang King đang giảm khá sâu dù nguồn cung ít. Loại này đã hết thời "sốt giá" vì khó cạnh tranh với các giống khác cả về chất lượng và năng suất.

Đồng quan điểm, ông Bùi Văn Cường - người gắn bó với các giống sầu riêng 20 năm qua - cho biết trong quá trình canh tác, ông thấy Musang King cho sản lượng thấp nhất. Đặc biệt, nếu không có kỹ thuật chăm sóc, loại này dễ bị sượng hoặc nhạt khi gặp trời mưa. Gần đây, nhiều hộ thu hoạch loại này đạt năng suất thấp đã thay thế bằng giống cây khác năng suất hơn.

Musang King có nguồn gốc từ Malaysia, đã được người dân khu vực Tây Nguyên, Đồng bằng sông Cửu Long trồng thử nghiệm và cho trái ba năm nay. Tuy nhiên, lợi nhuận đạt được từ giống này thấp hơn so với Ri 6 và Monthong.

Quả này có hình bầu dục, không quá lớn, nặng 1-4 kg. Vỏ có màu xanh đậm và gai rất lớn. Đặc trưng của loại này có vệt rãnh ở giữa cuống và thân, phần đáy quả thấy rõ 5 múi to và dày dặn.

Một kg sầu riêng Musang King (tách vỏ) trồng ở Việt Nam có giá 1,5-1,8 triệu đồng, tăng 10% so cùng kỳ 2022, đắt hơn hàng nhập vài trăm nghìn đồng.

Musang King của Malaysia được đánh giá là "sầu riêng ngon nhất thế giới", đã được người dân khu vực Tây Nguyên, Đồng bằng sông Cửu Long trồng thử nghiệm và cho trái ba năm nay. Chúng đang được bán ở nhiều cửa hàng trái cây TP HCM, Cần Thơ, Hà Nội.

Ghi nhận của VnExpress cho thấy giá bán Musang King trồng tại miền Tây dao động 500.000-850.000 đồng một kg chưa tách vỏ, tương đương 1,5-1,8 triệu đồng một kg đã tách vỏ. Trong khi đó, loại này nhập từ Malaysia (tách vỏ, đông lạnh) có giá 1,3-1,5 triệu đồng một kg cho hàng loại A, tức rẻ hơn hàng trồng tại Việt Nam 20%.

Musang King của nhà vườn tại miền Tây. Ảnh: Mạnh Khương

Giá đắt đỏ nhưng loại này luôn trong tình trạng "cháy hàng", nhiều người muốn mua phải chờ hai tuần đến một tháng. Chị Oanh, người sành ăn sầu riêng ở TP HCM, cho biết cơm của chúng thơm, có độ béo dẻo. "Tôi phải đặt cọc trước một tháng mới nhận được hàng", chị nói.

Một cửa hàng trái cây ở Hà Nội cũng cho hay vừa bán 10 quả với giá 700.000 đồng một kg chưa tách vỏ (loại 2-4 kg một quả). "Vì là hàng rụng, được vận chuyển bằng đường hàng không nên chất lượng cao. Có bao nhiêu hàng, khách đều mua hết", quản lý cửa hàng này cho biết.

Lý giải giá sầu riêng Musang King trồng tại Việt Nam đắt đỏ, ông Đặng Mạnh Khương, đầu mối bỏ sỉ ở Cần Thơ, cho biết do hàng trái vụ nên chỉ lác đác vài nhà vườn trồng sớm cho thu hoạch, số lượng hạn chế.

"Tôi chuyên nhập hàng rụng, bao tiêu hết các vườn nhưng chỉ thu mua được vài chục trái một ngày, cá biệt có lúc nhiều nhất là 2-3 tạ", ông Khương nói.

Chị Hoa, người sở hữu khoảng 50 cây Musang King tại Cần Thơ, cũng cho biết vườn nhà chị chỉ có vài cây cho trái sớm, số còn lại đến tháng 8 mới thu hoạch.

Ngoài nguồn cung khan hiếm, theo các thương lái, loại trồng tại Việt Nam là hàng tươi, có chi phí vận chuyển cao hơn, bảo quản khó hơn hàng cấp đông (loại nhập) nên giá đắt hơn. "Đến tháng 7-8, khi mặt hàng này rộ vụ, sản lượng cao, giá mới có thể hạ nhiệt", ông Khương dự đoán.

Ông Khương thu mua sầu riêng tại nhà vườn ở miền Tây. Ảnh: Mạnh Khương

Sầu riêng Musang King có nguồn gốc từ bang Sabah thuộc Malaysia, được mệnh danh là "vua sầu riêng" bởi hương vị thơm ngon.

Người đầu tiên phát hiện ra giống cây này là Wee Chong Beng tại khu vực hang Musang ở Kelantan (Malaysia). Sau khi phát hiện ra sự thơm ngon, loại quả này đã được nhân giống ra nhiều khu vực ngoài địa phận hang Musang và được trồng phổ biến tại Malaysia vì mang lại giá trị kinh tế cao.

Quả này có hình bầu dục, không quá lớn, nặng từ 2-4 kg. Vỏ trái có màu xanh đậm và có gai rất lớn. Đặc trưng của loại này có vết rãnh ở giữa cuống trái và thân trái. Phần đáy trái thấy rõ 5 múi to và dày dặn.